Ortodoncja jest dziedziną stomatologii, która zajmuje się zapobieganiem oraz leczeniem wad zgryzu zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Jej celem jest prawidłowe ustawienie zębów, co wpływa na poprawę estetyki uśmiechu, funkcjonalności zgryzu i ogólnego zdrowia jamy ustnej. Leczenie ortodontyczne może być również jednym z elementów przygotowania do leczenia protetycznego. Tzw. przedprotetyczne leczenie ortodontyczne ma na celu wyrównanie zębów przed uzupełnieniem braków międzyzębowych. Ułatwia ono, a czasami nawet umożliwia prawidłowe odtworzenie utraconych dawno zębów, poprzez np. pionizację pochylonych zębów sąsiednich.
Leczenie ortodontyczne może być przeprowadzone przy pomocy różnych aparatów ortodontycznych. Na wybór odpowiedniej metody leczenia ma wpływ wiele czynników m.in. wiek pacjenta, stan uzębienia, nasilenie wady, jak również preferencje i oczekiwania pacjenta.
U młodszych dzieci z uzębieniem mlecznym lub mieszanym stosuje się przede wszystkim aparaty zdejmowane ( ruchome). Warto zaznaczyć, że pierwsza wizyta u ortodonty powinna mieć miejsce około 6-7 roku życia dziecka. Starsze dzieci i pacjenci dorośli leczeni są przy pomocy aparatów stałych oraz aparatów nakładkowych.
Aparaty ruchome charakteryzują się tym, że nie są mocowane do zębów. Pacjent sam zdejmuje i zakłada aparat na określony przez lekarza ortodontę czas. W związku z tym, aparaty ruchome wymagają od Pacjenta samodyscypliny, aby leczenie mogło przynieść satysfakcjonujące efekty. Aparaty ruchome mogą pobudzić wzrost twarzoczaszki w pożądanym kierunku, eliminując konieczność późniejszego leczenia lub w znacznym stopniu ograniczając ciężkość wady.
Aparaty stałe to takie, które umocowane są na zębach przez cały okres leczenia ortodontycznego. W naszym gabinecie wykorzystywane są tradycyjne aparaty metalowe, jak i aparaty estetyczne, wykonane z porcelany. Aparaty stałe możemy również podzielić ze względu na sposób przymocowania łuku ortodontycznego do zamka. Pierwszym rodzajem są aparaty ligaturowe, w którym łuk utrzymywany jest za pomocą ligatury ( gumeczki). Drugi rodzaj utrzymuje łuk dzięki wbudowanej w zamek specjalnej klapce.
Aparaty nakładkowe, inaczej alignery, są rodzajem aparatów wyjmowanych. Wykonane są z cienkiego, gładkiego, przeźroczystego tworzywa, przez co uważane są za bardzo dyskretne ( mało widoczne). Przygotowywane są indywidualnie dla danego pacjenta, w ilości niezbędnej do uzyskania oczekiwanego ustawienia zębów. Alignery mogą zostać wyjęte z jamy ustnej głównie na czas spożywania posiłków i mycia zębów. Zalecany czas noszenia tych aparatów to 22 godziny na dobę.
Po zakończeniu każdego leczenia stosowane są aparaty retencyjne, mające na celu podtrzymanie efektów uzyskanych dzięki leczeniu ortodontycznemu. Głównym celem aparatu retencyjnego jest uniemożliwienie powrotu zębów do ich pierwotnego, niewłaściwego ułożenia. Aparaty te najczęściej spotykane są w formie wyciąganej płytki, zakładanej na noc lub w formie szyny przytwierdzonej do zębów po wewnętrznej stronie.
